Thị trường xe điện Mỹ bất định sau quyết sách của Tổng thống Trump

Ngay sau khi nhậm chức, ông Donald Trump đã ban hành sắc lệnh hủy bỏ chính sách xe điện của người tiềm nhiệm với mục tiêu 50% số xe mới bán ra tại Mỹ là xe điện vào năm 2030. Chưa dừng lại ở đó, Tân Tổng thống Mỹ còn dự định loại bỏ khoản khấu trừ thuế liên bang trị giá 7.500 USD cho xe điện mà theo đó người dùng đã được nhận hơn 1 tỷ USD từ chương trình này năm 2024 trong việc hỗ trợ mua hơn 150 nghìn ô tô không phát thải.

Dù sắc lệnh hành pháp mà ông Donald Trump ký ban hành ngày 20/1 không nêu rõ điều này mà chỉ cho biết đang xem xét loại bỏ các khoản trợ cấp không công bằng cũng như các biện pháp can thiệp thị trường sai lầm của chính phủ bị cho là thiên vị xe điện so với các công nghệ khác và trên thực tế đã buộc người dân, doanh nghiệp tư nhân và các cơ quan chính phủ phải mua xe điện bằng cách khiến các loại xe khác vượt quá khả năng chi trả của khách hàng.

Sắc lệnh của ông Donald Trump cũng nhằm mục tiêu thúc đẩy quyền lựa chọn của người dùng và cho rằng đó là sự cần thiết cho tăng trưởng kinh tế và đổi mới của nước Mỹ. Tân Tổng thống Hoa Kỳ cũng có kế hoạch chấm dứt các miễn trừ về khí thải ở cấp độ bang đang hạn chế khả năng phân phối dòng xe trang bị động cơ đốt trong. Đồng thời, nguồn tài trợ liên bang cho các trạm sạc xe điện cũng bị rút lại. Trước đó, năm 2021, ông Biden đã phân bổ 7,5 tỷ USD cho việc thiết lập mạng lưới sạc xe điện quốc gia nhằm hướng đến mục tiêu xây dựng 500 nghìn trạm sạc trên toàn nước Mỹ vào năm 2030.

Cũng theo sắc lệnh mới của ông Donald Trump, tất cả cơ quan chính phủ phải tạm dừng giải ngân vốn được cung cấp qua Chương trình công thức cơ sở hạ tầng xe Điện Quốc gia và Chương trình hỗ trợ cơ sở hạ tầng sạc và tiếp nhiên liệu. Cùng với đó, Chính quyền Tổng thống Donald cũng sẽ xem xét lại các quy trình, chính sách và chương trình cấp khoản hỗ trợ, cho vay và hợp đồng.

Thêm nữa, ông Donald Trump có dự định chỉ đạo các cơ quan liên bang rà soát lại các quy định kiểm soát khí thải hiện hành mà theo đó các hãng xe tại Mỹ phải đảm bảo từ 30% đến 56% tổng số xe bán ra là xe điện vào năm 2032 để đáp ứng tiêu chuẩn khí thải. Như vậy, nhiều khả năng tiêu chuẩn khí thải sẽ được nới lỏng. Trước đó, ông Donald Trump đã ra lệnh xem xét việc phát triển các nguồn năng lượng nội địa bị cho là đang hạn chế sự lựa chọn xe của người dùng. Dù các chi tiết cụ thể chưa được công bố, nhưng không loại trừ khả năng Chính quyền Donald Trump muốn đưa các tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu và khí thải trở lại mức của năm 2019. Như vậy, lượng khí thải trên mỗi 1,6 km của xe sẽ tăng khoảng 25% so với giới hạn hiện tại của năm 2025.

Trước những động thái của ông Donald Trump, các chuyên gia đã cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng khi khoản tín dụng thuế trị giá 7.500 tỷ bị hủy bỏ đột ngột. Bởi khi đó, giá xe điện sẽ tăng thêm hàng nghìn USD, ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh số bán xe, sản xuất và lợi nhuận của ngành công nghiệp xe điện Hoa Kỳ. Trong đó, doanh số bán xe Tesla cũng chịu tác động không nhỏ, cho dù CEO Elon Musk cho rằng: Việc loại bỏ tín dụng thuế sẽ gây tổn hại lớn cho các đối thủ cạnh tranh, nhưng ít ảnh hưởng đến Tesla.

Theo báo cáo của Cox Automotive, doanh số bán xe điện tại Mỹ đạt hơn 1,3 triệu chiếc trong năm 2024, tăng 7,3% và chiếm 8,1% thị phần trên thị trường ô tô Hoa Kỳ, cao hơn mức 7,8% thị phần của năm 2023. Tuy nhiên, sự thay đổi về chính sách có thể khiến tốc độ tăng trưởng của phân khúc xe điện tại thị trường Mỹ chậm lại trong năm 2025. Bởi lượng xe điện tiêu thụ vẫn chủ yếu được thúc đẩy từ các chính sách hỗ trợ. Vì thế, việc ông Donald Trump hiện thực hóa các kế hoạch, dự định được tuyên bố trước đó có thể khiến thị trường xe điện Mỹ rơi vào tình cảnh tương tự thị trường xe điện Đức năm 2024.