Những xu hướng có thể định hình ngành công nghiệp ô tô năm Ất Tỵ 2025

Điện khí hóa tiếp đà tăng tốc

Điện khí hóa được nhận định là xu hướng đầu tiên, có tác động lớn nhất đến ngành công nghiệp ô tô thế giới thời gian qua sẽ tiếp tục tăng tốc trong năm 2025.

Diễn biến trên thị trường đang cho thấy điều đó khi mà hầu hết nhà sản xuất ô tô đều có ít nhất một mẫu xe điện hoặc xe hybrid trong danh mục sản phẩm của hãng. Con số này được dự báo sẽ tiếp tục tăng theo từng năm. Cùng với đó, nhiều quốc gia đã lên kế hoạch cấm bán xe mới chỉ chạy xăng, dầu vào thập niên 2030s. Trong khi đó, một số quốc gia còn đề ra ra mục tiêu mạnh mẽ hơn là đưa doanh số bán xe điện vượt 50% tổng số xe máy bán ra thị trường trong năm 2025 như Trung Quốc, thậm chí Na Uy còn tuyên bố sẽ hiện thực hóa  mục tiêu bán 100% xe mới chạy điện trong năm 2025.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tốc độ tiêu thụ xe điện đang chậm lại do chịu tác động từ quyết sách của nhiều chính phủ, không phải hãng xe nào cũng sẵn sàng đa dạng hóa danh mục sản phẩm bằng một chiếc xe hoàn toàn chạy điện. Điều này được thể hiện rõ nét trên phân khúc xe hạng sang. Theo đó, Bentley đã lùi kế hoạch giới thiệu mẫu xe điện đầu tiên sang năm 2026 thay vì năm 2025. Thương hiệu này cũng sẽ chuyển sang hoàn toàn chạy điện vào năm 2033 thay vì năm 2030.

Dù vậy, xu hướng điện khí hóa đang ngày càng trở rõ ràng hơn đòi hỏi các nhà sản xuất ô tô phải có chiến lược phù hợp, nếu muốn duy trì hoạt động kinh doanh. Trong đó, các nhà sản xuất ô tô đến từ Châu Âu như Citroën, Fiat và Renault cho biết có kế hoạch ra mắt nhiều loại xe điện (EV) với giá bán hợp lý hơn, khoảng 20 nghìn Euro (540 triệu đồng) trong năm 2025 thay vì mức giá 46 nghìn Euro nhằm thúc đẩy nhu cầu về xe điện ở Châu Âu sau khi nhu cầu sắm xe điện giảm trong thời gian gần đây.

Trung Quốc vẫn là thế lực trên thị trường xe điện toàn cầu

Trung Quốc đã tạo dựng vị thế dẫn đầu trên thị trường xe sạc điện toàn cầu cả về doanh số lẫn quy mô sản xuất. Một phần nhờ khả năng tiếp cận phần lớn nguyên liệu thô cần thiết để sản xuất pin xe điện để qua đó có thể sản xuất xe điện với giá cạnh tranh.

Hiện tại, Trung Quốc đang đẩy nhanh nỗ lực tăng doanh số bán xe điện trên thị trường ô tô thế giới, nhất là ở châu Âu. Trong khi đó, các ưu đãi đã thúc đẩy lượng xe điện tiêu thụ tăng cao hơn nữa trên sân nhà. Tuy nhiên, cạnh tranh tăng đáng kể ở mọi phân khúc trong năm 2024, bao gồm cả xe thuần điện với việc các đại lý giảm giá mạnh và các mẫu xe ngày càng rẻ hơn xuất hiện trên thị trường khiến biên lợi nhuận và thu nhập đang chịu áp lực đáng kể. Điều đó khiến các hãng xe Trung Quốc phải đẩy mạnh kế hoạch mở rộng ra nước ngoài, nhất là tại thị trường châu Âu.

Hiện tại, một số hãng xe Trung Quốc đã có bước tiến đáng kể vào thị trường ô tô châu Âu mà dẫn đầu là Chery, BYD và MG (thuộc sở hữu của SAIC Group). Các thương hiệu xe sang của Trung Quốc như Nio, Xpeng, Hongqi và Forthing (một phần của Tập đoàn Dongfeng) cũng thể hiện mong muốn cạnh tranh với các thương hiệu lâu đời tại thị trường cao cấp châu Âu.

Lượng xe thuần điện tiêu thụ toàn cầu thấp hơn dự báo

Dù lượng xe thuần điện (BEV) tiêu thụ trên toàn cầu tiếp tục tăng, nhưng tốc độ tăng trưởng đã chậm lại đáng kể vào năm 2024. Thậm chí, tại châu Âu, thị phần xe BEV thấp hơn xe chạy dầu diesel trong một số tháng của năm 2024 ở mức dưới 15%. Nguyên nhân là do người dùng thấy nản vì giá bán cao, thiếu cơ sở hạ tầng sạc và chi phí sạc nhanh đắt đỏ.

Vì thế, năm 2025 được nhận định đang định hình là một năm đáng thất vọng nữa với doanh số bán xe thuần điện khi các OEM và nhà cung cấp phải vật lộn với hậu quả của việc doanh số bán xe thuần điện thấp hơn dự kiến ​​trước đó. Điều đó có nghĩa hành trình đạt được lợi nhuận dễ chịu từ doanh số bán xe thuần điện vừa có nhiều vấn đề hơn, vừa kéo dài hơn trong tương lai. Nhất là khi các ưu đãi mà chính phủ nhiều quốc gia để kích thích doanh số bán xe thuần điện đang chậm lại, nhất là khi mối đe dọa cạnh tranh với ngành công nghiệp địa phương từ xe nhập khẩu được coi là mạnh mẽ.

Bán hàng trực tiếp cho người dùng 

Khi thị trường ô tô thay đổi, cách mua và bán xe cũng thay đổi theo. Nhận thức được vấn đề này, nhiều hãng xe đã lựa chọn mô hình bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng (Direct to Consumer - DTC). Trong đó, Tesla đang nỗ lực triển khai mô hình DTC.

Tuy nhiên, không phải ai cũng vui mừng về mô hình bán hàng DTC vì bản chất là bỏ qua các đại lý như một trung gian không cần thiết. Vì thế, các đại lý đã coi bán hàng trực tiếp là mối đe dọa đối với sự tồn tại lâu dài của họ. Do đó, hiệp hội các đại lý đã nhiều lần phản đối nỗ lực triển khai mô hình này của các hãng xe.

Trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng được tích hợp trong toàn bộ chuỗi giá trị

Một số nhà sản xuất xe lớn đang tích hợp AI tạo sinh vào ô tô để nâng cao trải nghiệm của khách hàng. AI tạo sinh (hay GenAI) được tích hợp vào trợ lý giọng nói để cung cấp cho người lái những cuộc trò chuyện tự nhiên và phong phú hơn cũng như cải thiện chức năng tổng thể. Xu hướng này được dự báo sẽ tăng tốc trong năm 2025.

GenAI cũng đã được sử dụng trong ngành bán lẻ ô tô. Chatbot và trợ lý bán hàng ảo cho phép các đại lý xử lý hiệu quả các thắc mắc và mang đến khách hàng đề xuất phù hợp, kiến ​​thức cập nhật về xe và cả vấn đề tài chính.

Tăng cấp độ tự lái

Hiện tại, Trung Quốc có lợi thế trong cuộc đua phổ biến xe tự hành Cấp độ 4. Chính quyền các tỉnh, thành phố của Trung Quốc cung cấp môi trường quản lý thoải mái hơn cùng các khoản trợ cấp hỗ trợ để thu hút các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực xe tự hành (AV). Đến giữa năm 2024, Trung Quốc đã chọn 21 thành phố cho chương trình thí điểm AV. Trong khi đó, Mỹ đã có luật về thử nghiệm và vận hành AV tại 20 tiểu bang với các quy định và điều khoản thực thi chặt chẽ hơn.

Những quốc gia đi đầu trên lĩnh vực này như Mỹ và Trung Quốc đang tạo tiền đề để tăng cấp độ tự lái. Bởi xe có khả năng tự hành cấp độ 5 mới là mục tiêu mà ngành công nghiệp ô tô thế giới đang hướng đến. Để hiện thực hóa mục tiêu này, một số mẫu xe mới đang tiến những bước nhỏ nhằm hướng đến mức độ tự hành ngày càng cao hơn, nhờ vào hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến (ADAS) ngày càng tinh vi hơn.

Chẳng hạn: Giờ đây, các tính năng ADAS đã bao gồm hỗ trợ giữ làn đường, giám sát điểm mù, cảnh báo phương tiện cắt ngang phía sau, hỗ trợ đỗ xe tự động và nhận dạng biển báo giao thông. Chưa dừng lại ở đó, một số hệ thống công nghệ cao nhất như BlueCruise của Ford đã hỗ trợ khả năng lái xe hoàn toàn rảnh tay trên những đoạn đường dài, tùy thuộc vào vị trí địa lý. Vì thế, thật thú vị khi được chứng kiến ​​công nghệ này phát triển trong năm 2025.

Tăng cường ứng dụng hydro

Công nghệ hydro đang phải đối mặt với những trở ngại như chi phí sản xuất cao, cơ sở hạ tầng hạn chế và thất thoát năng lượng trong quá trình sản xuất. Vì thế, Nhật Bản và Hàn Quốc đang nỗ lực khắc phục những rào cản này thông qua các khoản đầu tư đáng kể cùng sự hỗ trợ của chính phủ.

Toyota có kế hoạch thử nghiệm loại xe hybrid chạy bằng điện-hydro mới phát triển của hãng trên các tuyến đường công cộng ở Australia như một phần trong phương pháp tiếp cận đa diện để phát triển các loại xe thân thiện với môi trường. Hãng xe Nhật Bản đã thử nghiệm các loại xe chạy bằng hydro tại Australia và sẽ thử nghiệm phiên bản xe hybrid chạy bằng điện-hydro của xe tải Hiace trong đầu năm 2025.

Hàn Quốc cũng đẩy nhanh tham vọng về hydro với sự dẫn đầu của Hyundai. Kể từ khi ra mắt Nexo FCEV vào năm 2018, Hyundai cam kết đầu tư hàng tỷ USD để khẳng định vị thế là công ty dẫn đầu toàn cầu về xe chạy bằng hydro vào năm 2030 với sự hỗ trợ của Chính phủ Hàn Quốc.

Ứng phó với thách thức gia tăng về an ninh mạng

Sự gia tăng các tính năng, công nghệ mới cũng đi kèm các vấn đề về an ninh, nhất là với các xe tự lái. Ô tô ngày càng thông minh hơn và được kết nối nhiều hơn nguy cơ bị tấn cộng mạng càng lớn hơn. Đó là lý do khiến các chuyên gia trong ngành cho rằng: Những tác động đối với sự an toàn của người lái xe và hành khách rất đáng lo ngại bởi các hệ thống công nghệ này có thể được kết nối với mọi thành phần của ô tô từ ghế ngồi đến động cơ. Do đó, vấn đề đảm bảo an ninh mạng cần trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của các nhà sản xuất để giữ an toàn cho ô tô của khách hàng và giảm thiểu rủi ro khi các cuộc tấn công xảy ra.