Ô tô nhập khẩu tăng, xe lắp ráp giảm, thương hiệu Nhật Bản hưởng lợi

Thị trường ô tô Việt Nam chưa thể phục hồi như kỳ vọng sau khi đã trải qua nửa chặng đường của năm 2024. Dù các hãng xe và nhà phân phối đã tích cực triển khai nhiều chương trình khuyến mại, giảm giá cũng như giới thiệu đến người dùng nhiều mẫu xe mới, nhưng kết quả kinh doanh vẫn khiến nhiều người thất vọng. Trong đó, các nhà sản xuất và kinh doanh xe lắp ráp trong nước phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn nữa khi thị hiếu người dùng chuyển samg ưu tiên chọn xe ngoại thay vì xe lắp ráp trong nước.

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) và TC Motor, 159.265 ô tô các loại đã được bán ra thị trường trong 6 tháng đầu năm 2024. Riêng lượng xe do các đơn vị thành viên VAMA bán ra đạt 134.884 chiếc, giảm 2% so với cùng kỳ năm 2023. Theo đó, số ô tô nhập khẩu đạt 67.035 xe, tăng 12% so với nửa đầu năm 2024, trong khi xe lắp ráp trong nước giảm 15%, xuống còn 67.849 xe. Thống kê trên chưa bao gồm kết quả kinh doanh của VinFast cũng như các thương hiệu Audi, Jaguar Land Rover, Mercedes-Benz, Subaru, Volkswagen, Volvo…

Xu hướng ưu tiên chọn xe ngoại được thể hiện rõ nét qua TOP 10 mẫu xe bán chạy nhất Việt Nam nửa đầu năm 2024. Dù cùng có 5 mẫu xe lọt TOP 10, nhưng ô tô nhập khẩu độc chiếm hai vị trí đầu tiên. Thậm chí, doanh số của hai mẫu xe ngoại này cao hơn 47-56% so với hai mẫu xe lắp ráp trong nước xếp ở hai vị trí kế tiếp. Lượng xe tiêu thụ của 5 mẫu ô tô ngoại cũng cao hơn 30% so với 5 mẫu xe lắp ráp trong nước. Nếu chỉ tính 5 mẫu xe bán chạy nhất Việt Nam, thì xe nhập khẩu có 3 đại diện thay vì chỉ 2 đại diện của ô tô lắp ráp trong nước.

Chưa hết, ngoại trừ dòng xe sedan hạng B, những mẫu xe dẫn đầu phân khúc đang nhận được sự quan tâm của người dùng tại Việt Nam là SUV đô thị, MPV và bán tải đều thuộc về xe ngoại. Đó là Mitsubishi Xforce, Mitshubishi Xpander và Ford Ranger. Thậm chí, cả với dòng xe hybrid, mẫu xe dẫn đầu cũng thuộc về  Suzuki Ertiga được nhập khẩu nguyên chiếc từ Indonesia.

Ngay trong cùng mẫu ô tô, người Việt cũng chuộng xe ngoại hơn xe nội. Điều này được thể hiện khá rõ qua Mitsubishi Xpander - mẫu xe bán chạy nhất tại Việt Nam nửa đầu năm 2024. Đây cũng là một trong số ít mẫu xe bán tại Việt Nam có cả bản lắp ráp trong nước và nhập khẩu. Sau 6 tháng đầu năm 2024, bản nhập khẩu tiêu thụ được 7.000 xe, gấp gần hơn 9 lần bản lắp ráp trong nước.

Người Việt chuộng xe ngoại đang mang lại lợi thế cho các thương hiệu Nhật Bản. Bởi các mẫu xe nhập khẩu bán chạy nửa đầu năm 2024 phần lớn mang thương hiệu Nhật Bản, góp phần cũng cố vị thế cho xe Nhật tại thị trường Việt Nam trước sự cạnh tranh đến từ xe Hàn và xe Mỹ. Thậm chí, xe Nhật lắp ráp, sản xuất tại Thái Lan, Indonesia thắng thế trong TOP 5 ô tô nhập khẩu bán chạy nhất Việt Nam nửa đầu năm 2024.

Việc người dùng tại Việt Nam có xu hướng ưu tiên xe ngoại khi mua sắm ô tô trong 6 tháng đầu năm 2024 đến từ nhiều lý do khác nhau. Đầu tiên là do nhiều mẫu ô tô nhập khẩu được hãng xe và nhà phân phối ưu đãi, giảm giá bán hấp dẫn hơn xe lắp ráp trong nước. Thậm chí, một số mẫu xe còn được giảm giá bán lên đến cả trăm triệu đồng. Bên cạnh đó, ô tô nhập khẩu cũng ngày càng đa dạng về mẫu mã, thương hiệu và kiểu loại, giá bán cũng hợp lý hơn, nhất là các mẫu xe nhập khẩu từ Thái Lan, Indonesia… do được ưu đãi thuế nhập khẩu 0%. Ngoài ra, tâm lý chờ chính sách giảm 50% phí trước bạ cho ô tô lắp ráp trong nước của người dùng cũng khiến lượng tiêu thụ của dòng xe này chậm lại trong 3 tháng trở lại đây.

Với những ưu thế hiện có, ô tô nhập khẩu nguyên chiếc đang gia tăng áp lực cạnh tranh lên các mẫu xe lắp ráp trong nước, đặt các nhà sản xuất và nhà phân phối dòng xe này trước nhiều khó khăn phải đối mặt trong nửa cuối năm 2024.