Xứ sở ôtô “xa lánh” xe hơi
Nếu cách đây khoảng 100 năm, Henry Ford đạt những bước tiến mạnh mẽ để mỗi gia đình Mỹ có một chiếc xe hơi, thì giờ đây ngay chính ở thủ đô nước này lại đang dấy lên làn sóng “xa lánh” xe hơi.
ĐI BAR TẬP THỂ DỤC
Trên con phố vắng khu Clarendon (Arlington, bang Virginia, Mỹ), một chiếc xe chậm chậm di chuyển, đi đến đâu lại rộn rang các giai điệu sôi động của dòng “ nhạc sàn” xập xình.
Chiếc xe mang tên Trolley Pub có thiết kế như một quầy bar khép kín truyền thống. Trên những chiếc ghế khá cao, hành khách ngồi xoay mặt vào trong. Mỗi người ngồi trên xe đều phải ra sức đạp như đi xe đạp để “ quầy bar” di chuyển, và phía trước có một người lái. Quán bar trang trí bằng những dàn đèn đổi màu cùng hệ thống âm thanh công suất khá lớn lấy nguồn âm thanh từ điện thoại đi động, máy tính bảng hoặc máy nghe nhạc di động.
Giá vé dành cho mỗi người là 35 USD (khoảng 800.000 đồng) và nếu thuê nguyên chiếc với sức chứa tối đa 14 người thì mức giá là 420USD (gần 10 triệu đồng) để thực hiện chuyến giải trí kéo dài 150 phút qua nhiều địa điểm lân cận khu Clarendon. Ra đời vào năm 2013, Trolley Pub phải mất thêm khoảng thời gian dài mới được cấp phép để hành khách trên xe dùng thức uống có cồn một cách giới hạn. Chia sẻ với người viết, một số bạn trẻ đi Trolley Pub hào hứng nhận xét đây là một dịch vụ tuyệt vời để vừa giải trí, vừa tập thể dục và cũng giúp “xa lánh” việc di chuyển bằng xe hơi.
“Xa lánh” xe hơi để bảo vệ môi trường, tăng cường sức khỏe trở thành một chiến dịch rầm rộ mang tên “Car-free Diet” được phát động bởi chính quyền thành phố Arlington, Washington (Mỹ). Chiến dịch được kết nối với nhiều khu vực lân cận, bao gồm cả đặc khu Washington D.C. Chính quyền không chỉ phát động bằng cách “hô khẩu hiệu” mà còn kèm theo rất nhiều hành động hỗ trợ nhằm thúc đẩy người dân và khách du lịch sử dụng phương tiện giao thông công cộng, xe đạp, đi bộ. Xe hơi trở thành phương tiện bị “làm khó” khi nhiều tuyến đường ở đây có bảng ghi rõ: luật quy định xe hơi phải nhường đường cho người đi bộ.
XE ĐẠP CŨNG CHIA SẺ
Để ủng hộ người dân và cả du khách đi xe đạp, dịch vụ mang tên Capital Bike Share (tạm dịch: Chia sẻ xe đạp ở thủ đô) cung cấp đến 3.500 chiếc xe đạp đặt ở 400 trạm trải khắp thủ đô D.C, các hạt Arlington, Alexandria và Fairfax thuộc bang Virginia, hạt Montgomery thuộc bang Maryland. Người dùng chỉ việc đăng ký thành viên với mức phí 8USD/ngày, 17 USD/3 ngày, 28 USD/ tháng và 85 USD/năm. Tất cả thủ tục đăng ký thành viên và sử dụng xe đều hoàn toàn tự động, có thể thực hiện qua mạng internet và chi trả bằng thẻ ngân hàng. Người dùng chỉ cần đăng ký thành viên, sau đó có thể đến bất cứ trạm xe nào để lấy xe. Dùng xong, chỉ cần đưa xe vào trạm thì hệ thống tự động ghi nhận việc trả xe.
Khi đăng ký làm thành viên, khách hàng có thể dùng xe đạp đi lại miễn phí cho các chuyến đi dưới 30 phút, nếu trên 30 phút sẽ bị tính thêm một khoản phí nhỏ. Tuy nhiên, với số lượng trạm xe dày đặc cùng hệ thống giao thông công cộng đa dạng và rộng khắp, người dân lẫn du khách thường không cần quá 30 phút cho mỗi lần sử dụng “Capital Bile Share” ở Vùng đô thị Washington. Nhiều người dân ở cách xa trạm tàu điện ngầm (metro) chọn cách đăng ký thành viên của “Capital Bike Share”, rồi hằng ngày đến trạm xe đạp gần nhà lấy xe chạy đến gần trạm metro, thường có một trạm xe đạp ở rất gần, để trả xe đạp rồi đón metro đến chỗ làm. Nhờ đó người dân không cần mua xe đạp riêng, khỏi phải tìm chỗ đỗ trên đường phố hay lo lắng mất xe. Hằng ngày, mỗi chiếc xe đạp có thể được rất nhiều người thay phiên nhau dùng, nên giúp giảm chi phí chung cho cộng đồng.
Không chỉ vậy, sử dụng xe đạp ở Vùng đô thị Washington còn được ưu ái hơn so với nhiều thành phố lớn khác trên thế giới. Bằng chứng là người dân có thể mang theo xe đạp lên metro. Tất nhiên, cơ quan quản lý cũng đưa ra những điều kiện cụ thể để quản lý việc này. Cụ thể, tùy theo ngày trong tuần và không thuộc giờ cao điểm, mỗi toa tàu có thể chở theo từ 2-4 chiếc xe đạp, ai lên trước được ưu tiên. Kích thước xe đạp được mang theo cũng được quy định dài không quá 2m, cao không quá 1,2m và bề ngang không quá 0,55m – tức đủ cho các loại xe đạp phổ biến.
Với một nỗ lực toàn diện, Arlington đang hướng đến giảm tải sự lệ thuộc vào xe hơi cá nhân. Tất cả được định lượng cụ thể và được chính quyền địa phương hình thành một đồng hồ theo dõi hiệu quả “Car – free Diet” bằng các tiêu chí như : số lượng nhiên liệu giảm được, tổng số chuyến di chuyển bằng xe giảm được và cả lượng khí thải C02 cắt giảm được. Năm 2016, Arlington ước tính “ Car-free Diet” giúp giảm khoảng 40.000 chuyến đi lại bằng xe hơi, 117.000 lít xăng, hàng trăm tấn khí C02. Theo một trang tin địa phương, chính quyền ước tính chương trình trên giúp tiết kiệm hơn 3.000 USD (gần 70 triệu đồng)/người/dân/năm.