Phạm vi hoạt động của xe điện được đong đếm theo tiêu chuẩn nào

Quy chuẩn EPA

EPA (Environmental Protection Agency) - Cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ - đo quãng đường di chuyển của xe điện qua thiết bị gần giống như "máy chạy bộ khổng lồ" dành cho ôtô. Quy trình này có tên Multi-Cycle City/Highway Test Procedure (Quy trình kiểm tra thành phố/đường cao tốc nhiều chu kỳ), bắt đầu bằng việc sạc đầy pin xe qua đêm. Sáng hôm sau, EPA sẽ thực hiện quá trình chạy xe, mô phỏng điều kiện thử nghiệm trong thành phố và cao tốc cho đến khi xe cạn pin.

Việc đo đạc được thực hiện tại nhiệt độ phòng kín. Các phương tiện được chạy thử nghiệm chỉ với duy nhất một người lái xe mà không có hành khách hoặc hàng hóa kèm theo.

Ngoài đưa ra thống kê về quãng đường di chuyển của xe được tính bằng dặm. EPA cung cấp thêm cách đo lường quãng đường di chuyển bằng xe điện khác có tên là MPGe (Miles Per Gallon-equivalent), tức số dặm đi được với mỗi gallon nhiên liệu tương đương. EPA quy đổi năng lượng nhiệt tạo ra từ một gallon nhiên liệu (xăng) bằng 33,7 kWh điện. Đây là lượng điện cần thiết tạo ra lượng nhiệt tương tự. Chẳng hạn: Chiếc xe điện có chỉ số 117 MPGe có nghĩa xe di chuyển được 117 dặm (tương đương 188 km) với 33,7 kWh điện.

Quy chuẩn NEDC và WLTP

NEDC (New European Driving Cycle) là chu kỳ lái xe châu Âu mới, còn WLTP (Worldwide Harmonised Light Vehicle Test Procedure) là quy trình kiểm tra đồng bộ cho xe hạng nhẹ toàn cầu. Hai quy chuẩn này được Ủy ban Vận tải Nội địa thuộc Ủy ban Kinh tế Liên hiệp quốc về châu Âu (UNECE) thông qua.

Trong đó, NEDC được giới thiệu trong thập kỷ 80 (thế kỷ XX) để đo quãng đường di chuyển của ôtô xăng, dầu trước khi mở rộng sang đo lường ôtô điện. Còn WLTP được áp dụng từ tháng 9/2018. Với mục tiêu thay thế NEDC, WLTP cung cấp các đánh giá tiêu thụ nhiên liệu cho xe chạy xăng, dầu, điện và lai điện (hybrid). Cả NEDC lẫn WLTP đều được thực hiện với tốc độ tối đa của phương tiện lớn hơn chuẩn EPA, với một chút khác biệt:

Do WLTP bao gồm nhiều giai đoạn thử nghiệm hơn và tính cả yếu tố khác trong điều kiện lái xe thực tế, nên quy chuẩn này thường mang đến cái nhìn toàn diện hơn chuẩn NEDC.

Vậy đâu là quy chuẩn đo lường chính xác nhất với quãng đường di chuyển thực tế của xe điện?

NEDC do xuất hiện từ lâu và lỗi thời hơn hai quy chuẩn khác, nên quãng đường di chuyển của xe điện đo bằng chuẩn này ít chính xác với điều kiện thực tế nhất. Trong khi đó, WLTP và EPA đều đưa ra con số do lường quãng đường di chuyển của xe điện gần thực tế nhất. Tuy nhiên, đa phần mức ước tính của WLTP sẽ nhỉnh hơn EPA. Bởi các bài thử nghiệm của WLTP thường thực hiện trong môi trường được cho là tối ưu nhất cho xe điện (nhiệt độ duy trì ở 23 độ C). Do đó, quãng đường di chuyển của xe điện được cải thiện do hiệu quả về năng lượng pin xe điện phần lớn phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường. Môi trường quá nóng hoặc quá lạnh đều có thể làm giảm phạm vi hoạt động của xe điện.

Thêm nữa, các bài thử nghiệm của EPA tập trung vào điều kiện lái xe tại Mỹ. Còn WLTP lại tập trung vào thị trường châu Âu. Vì thế, sự khác nhau về hai quy chuẩn đo lường này là điều khó tránh khỏi. Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng: Quãng đường di chuyển của xe điện phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tốc độ chạy, thời tiết, cách thức sử dụng các thiết bị điện trong xe, tình hình giao thông, mức độ cản gió của thân xe, thậm chí cả thói quen chạy của người điều khiển. Vì thế, các con số ước tính quãng đường di chuyển sau mỗi lần sạc đầy chỉ mang tính chất tham khảo.

Nhìn vào quãng đường di chuyển thực tế của xe điện BMW i4 M50 được thử nghiệm từ trạng thái đầy pin và liên tục di chuyển cho đến khi pin còn 5% sẽ cho thấy điều đó. Xe được giữ tốc độ 90 km/h hoặc 120 km/h, kết hợp giữa lái xe trên cao tốc và trong thành phố tại Na Uy.