Sự đặc biệt của mẫu xe Toyota cổ nhất
Bảo tàng Louwman (Hà Lan) là nơi hội tụ của những bộ sưu tập xe hơi tư nhân lâu đời nhất trên thế giới với sự góp mặt của hơn 230 chiếc xe cổ. Mỗi mẫu xe đều mang trong mình một câu chuyện riêng và góp phần làm phong phú thêm lịch sử chung của ngành công nghiệp ô tô thế giới. Có một mẫu xe rỉ sét lặng lẽ đứng một mình trong góc tối. Song, đây lại là một trong những phát hiện quý giá nhất của bảo tàng mang tên: Toyoda Model AA.
Viên ngọc chưa được đánh bóng đó chính là một mảnh báu của lịch sử hãng xe hàng đầu Nhật Bản. Đây chính là phiên bản sản xuất của mẫu xe chở khách đầu tiên của Toyota và là bản gốc thời trước chiến tranh thế giới duy nhất tồn tại cho đến ngày nay. Toyoda Model AA được ra đời vào năm 1936 tại bộ phận sản xuất ô tô của Toyoda Automatic Loom Works, mang tên nhà sáng lập Kiichiro Toyoda. Trước khi tham gia vào lĩnh vực xe hơi, gia đình Toyoda rất thành công trong lĩnh vực dệt may tại Nhật Bản. Tuy nhiên, sau những chuyển công tác tới Mỹ, bị ấn tượng mạnh bởi sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp xe hơi, Kiichiro Toyoda đã liên tưởng đến những chiếc ô tô và tương lai sở hữu một nhà máy sản xuất xe hơi của riêng mình. Năm 1929, Kiichiro Toyoda đã sang Anh Quốc và bán bằng sáng chế chiếc máy dệt của gia đình cho công ty Platt Brothers để lấy 100.000 bảng Anh. Ông đã dồn hết số tiền này đầu tư cho việc chế tạo và sản xuất ô tô.
Năm 1934, chiếc xe mẫu đầu tiên ra đời và được đưa vào sản xuất đại trà năm 1935 với tên gọi Toyota A1. Giấc mơ sản xuất xe hơi của Kiichiro Toyoda đã trở thành hiện thực khi một năm sau đó, những chiếc Model AA đã được lên kệ và giao đến tay người tiêu dùng. Mẫu xe này được lấy cảm hứng thiết kế từ những chiếc xe thành công hàng đầu tại Mỹ. Thậm chí, nhiều ý kiến còn cho rằng Model AA mang nhiều điểm tương đồng với chiếc Chevrolet Airflow- mẫu xe quen thuộc với người dân Mỹ. Một điểm nhấn đáng chú ý của Model AA chính là những hành khách ngồi ở hàng ghế sau có thể thoải mái vận động nhờ hệ thống cân bằng trọng lượng thông minh giữa các bánh xe.
Rõ ràng, một bộ phận mới cũng cần có bản sắc riêng. Do đó, trong năm 1937 gia đình Toyoda đã phát hành một cuộc thi tìm tên mới cho công ty. Sau rất nhiều lựa chọn, cuối cùng cái tên Toyota Motor Co. đã được lựa chọn vì nó mang hàm ý “may mắn” trong tiếng Nhật. Sự ra đời của Toyota Motor Co. đã mở ra một kỷ nguyên với những thành công rực rỡ trong ngành công nghiệp ô tô.
Năm 1942- năm chấm dứt quá trình sản xuất Model AA- tức là sau 6 năm vòng đời đã có tổng cộng 1.404 chiếc Model AA được giao đến tay khách hàng. Cho đến ngày nay, sau bảy thập kỷ, tầm quan trọng của Model AA trong lịch sử phát triển của của hãng xe Toyota vẫn còn nguyên vẹn.
Chiếc Model AA duy nhất tồn tại trên thế giới đang được trưng bày tại bảo tàng Louwman được sản xuất vào năm 1936 và từng thuộc sở hữu của một gia đình nông dân người Nga trong vòng hơn 60 năm. Trải qua một thời gian dài tồn tại cùng rất nhiều công việc nặng nhọc của nhà nông, chiếc Model AA tuy không còn vẻ sáng bóng của kim loại hay mùi hương quyến rũ của lớp bọc da quen thuộc trên những mẫu xế cổ khác song sức hút kinh điển của mẫu xe này lại đến từ chính lớp gỉ sét cùng lớp phủi bụi của thời gian.
Sau nhiều năm thích nghi với cuộc sống, không quá ngạc nhiên khi Model AA đã được thay đổi một số bộ phận như lưới tản nhiệt mới, đèn pha, tay nắm cửa và bánh xe cũng được tinh chỉnh. Điểm khác thường của “chứng nhân lịch sử Toyota” chính là chiếc xe nhìn giống như đang chuyển động ngay cả khi nó đứng yên. Vòm bánh xe uốn cong thanh lịch quấn quanh lốp xe rất hợp tông với nét tròn trịa của đuôi xe. Trong khi đó, mặt trước của xe lại khá “ngầu” với lưới tản nhiệt cỡ lớn. Nội thất xe nổi bật với vô lăng ba chấu bằng gỗ kích thước lớn hơn rất nhiều so với các mẫu xe hiện đại, bảng điều khiển trung tâm bao gồm các đồng hồ hiển thị thông tin được mạ crôm. Cung cấp sức mạnh cho xe là động cơ 3.3 lít, 6 xi lanh.
Sự xuất hiện của Model AA 1936 tại bảo tàng Louwman được ví như sự trở về từ cõi chết bởi nó mang đến bất ngờ cho cả chính giới yêu xe và hãng xe Toyota. Cho đến nay, hầu hết mọi người vẫn cho rằng không còn một chiếc Model AA nào còn sống sót trên thế giới. Thậm chí, ngay bản thân Toyota cũng buộc khôi phục lại mẫu xe quan trọng này nhân kỷ niệm sinh nhật 50 năm của hãng vào năm 1987.
Tạp chí OTXM Việt Nam tháng 2/2016