Ô tô thiếu nút bấm vật lý khó đạt chuẩn an toàn cao nhất

Những mẫu ô tô được nhà sản xuất trang bị màn hình cảm ứng cỡ lớn nhằm loại bỏ các nút điều chỉnh vật lý khó đạt chuẩn an toàn cao nhất (5 sao) với quy định định mới được Euro NCAP dự kiến ban hành trong thời gian tới.

Việc loại bỏ dần các nút bấm vật lý, điều chỉnh cơ học để thay bằng màn hình cảm ứng tích hợp nhiều chức năng ngày càng phổ biến trên các mẫu ô tô, nhất là dòng xe điện. Đây được xem là hệ quả của cuộc đua về công nghệ, tính năng nhằm mang lại những thay đổi khoang nội thất của ô tô, bên cạnh thay đổi nhanh về thiết kế ngoại thất.

Tuy nhiên, các hãng xe có thể phải cân nhắc lại điều này khi Chương trình đánh giá xe mới tại châu Âu Euro NCAP đang xem xét những quy định mới về đánh giá, xếp hạng tiêu chuẩn an toàn với ô tô. Theo đó, những ô tô có hệ thống điều khiển không sử dụng nút bấm vật lý khó đạt được tiêu chuẩn xếp hạng an toàn cao nhất (5 sao). Bởi Euro NCAP sẽ hạ cấp xếp hạng an toàn với những ô tô mới được thử nghiệm mà không có nút bấm, cần số hoặc nút xoay với các chức năng như: đèn báo rẽ, đèn báo nguy hiểm, còi, cần gạt nước kính chắn gió và cuộc gọi khẩn cấp.

Theo ông Matthew Avery - Giám đốc phát triển chiến lược của Euro NCAP, hiện nay, việc lạm dụng màn hình cảm ứng để tích hợp các chức năng điều khiển ô tô diễn ra khá phổ biến khi hầu hết hãng xe chuyển phím điều khiển sang màn hình cảm ứng trung tâm. Điều này khiến người điều khiển phương tiện phải rời mắt khỏi đường đi phía trước, làm gia tăng nguy cơ va chạm do mất tập trung. Quy định mới được cho là nhằm hạn chế sự lệ thuộc quá mức vào màn hình cảm ứng của các nhà sản xuất ô tô, trang bị mà Euro NCAP cho rằng sẽ gây xao nhãng cho người điều khiển phương tiện.

Lý giải của ông Matthew Avery xuất phát từ thực tế khi người lái xe muốn tăng/giảm âm lượng, chỉnh hệ thống điều hòa hay chuyển đổi chế độ lái buộc phải quan sát màn hình, điều hướng qua nhiều menu con của hệ thống thông tin giải trí để lựa chọn do nhiều tính năng điều khiển được nhà sản xuất tích hợp vào màn hình cảm ứng. Trong khi đó, các nút vật lý dạng nút bấm hay núm xoay được bố trí ở những vị trí quen thuộc trên bảng điều khiển sẽ tạo điều kiện cho người điều khiển phương tiện thao tác mà không cần tập trung quan sát.

Các mẫu xe tương lai với kiểu thiết kế tương tự Tesla Model 3 có thể bị hạ điểm an toàn khi quy định mới của Euro NCAP được áp dụng

Theo kế hoạch, quy trình thử nghiệm và đánh giá theo tiêu chí mới áp dụng sẽ được triển khai từ năm 2026 với cách tính 5 điểm cho tiêu chí ô tô trang bị bảng điều khiển sử dụng nút bấm vật lý trong tổng số 100 điểm. Thậm chí, Euro NCAP có thể tăng mức độ quan trọng của các nút điều khiển vật lý trên ô tô vì mục tiêu an toàn cũng dựa trên cách tính điểm. Như vậy, những mẫu xe như Tesla Model 3 hiện đạt điểm an toàn 5 sao với thiết kế dạng con lăn trên vô-lăng cho những tính năng thường xuyên sử dụng như cần gạt nước và đèn xi-nhan có thể bị hạ điểm an toàn do không tích hợp nút điều khiển vật lý cho những tính năng trên khi quy định mới của Euro NCAP được áp dụng.

Vì thế, dù quy định của Euro NCAP không thể bắt các hãng ô tô phải trang bị nút điều khiển chức năng trên các mẫu xe mới do chỉ là cơ quan độc lập có chức năng thử nghiệm, đánh giá để xếp hạng an toàn; Nhưng sẽ khuyến khích các nhà sản xuất ô tô sử dụng nút điều khiển vật lý cho các chức năng cơ bản do các hãng xe đều muốn sản phẩm mới được xếp hạng an toàn 5 sao. Qua đó, người điều khiển phương tiện hạn chế được thời gian quan sát màn hình, từ đó tăng độ an toàn khi lái xe.