Hợp tác liên ngành thúc đẩy ban hành quy định sử dụng phanh ABS dành cho xe máy giảm thiểu rủi ro tai nạn

Đây là sự kiện nằm trong khuôn khổ Dự án Nghiên cứu và truyền thông nâng cao nhận thức hệ thống chống bó cứng phanh dành cho xe máy (M-ABS) nhằm hỗ trợ việc xây dựng Bộ Quy chuẩn bắt buộc về M-ABS tại Việt Nam, do Tổ chức AIP Foundation phối hợp triển khai cùng Học Viện Chiến lược và Bồi dưỡng Cán bộ Xây dựng (ACST). Dự án được thực hiện với mục tiêu nâng cao nhận thức cộng đồng, tăng cường sự tham gia của các bên liên quan, nhằm thúc đẩy chính sách dựa trên cơ sở nghiên cứu về hiệu quả của hệ thống ABS dành cho xe máy trong việc giảm thiểu rủi ro về tai nạn giao thông đường bộ tại Việt Nam.

Phanh ABS giúp xe ổn định trong tình huống khẩn cấp

Đứng trước những thách thức về tình trạng an toàn giao thông, công nghệ ABS đã được chứng minh là một trong những giải pháp góp phần đảm bảo sự an toàn đối với những người điều khiển xe máy.

Sự kiện mô phỏng đã mang đến cho các nhà hoạch định chính sách, đại diện các cơ quan quản lý nhà nước thuộc Nhóm Chuyên gia Cố Vấn, truyền thông và công chúng cơ hội được trải nghiệm, quan sát trực tiếp cách hệ thống ABS vận hành nhằm duy trì tính ổn định và khả năng kiểm soát trong những tình huống phanh khẩn cấp.

Tại hiện trường mô phỏng, các chuyên gia kỹ thuật đã minh họa trực quan điểm khác biệt về khả năng phanh giữa xe máy có trang bị và không có trang bị hệ thống ABS, làm nổi bật hiệu quả của công nghệ này trong việc ngăn bánh xe bị khóa cứng khi phanh gấp, hay đi trên đường trơn, ướt… từ đó giúp người lái giữ được khả năng điều khiển phương tiện và hạn chế tình trạng trượt bánh nguy hiểm gây ra tai nạn giao thông.

Điểm đặc biệt của hệ thống chống bó cứng phanh dành cho xe máy (M-ABS) chính là hoạt động ngăn bánh xe bị khóa cứng trong những tình huống phanh gấp hoặc phanh mạnh/gắt. Khi người điều khiển phương tiện phanh đột ngột, đặc biệt trong trường hợp khẩn cấp, thiết bị ABS sẽ liên tục theo dõi tốc độ bánh xe và tự động điều chỉnh lực phanh để bánh xe vẫn tiếp tục quay, dựa trên thông tin tốc độ bánh xe từ cảm biến. Điều này giúp duy trì độ bám đường, cho phép người lái giữ thăng bằng, tránh chướng ngại vật và dừng xe an toàn hơn. Trên thực tế, công nghệ này cải thiện đáng kể sự ổn định và khả năng kiểm soát xe, giảm nguy cơ trượt ngã và các vụ tai nạn nghiêm trọng.

Công nghệ phanh ABS dành cho xe máy hiện có hai loại:

ABS một kênh:  Điều khiển áp suất phanh chỉ trên bánh trước, giúp giảm nguy cơ chống bó cứng bánh trước. Nhờ thiết kế nhỏ gọn, nhẹ hơn và thường có giá thành phải chăng hơn, hệ thống này lý tưởng cho các loại xe máy phổ thông hoặc di chuyển trong đô thị.

ABS hai kênh: Điều khiển phanh trên cả bánh trước và bánh sau, giảm nguy cơ bó cứng ở cả hai bánh. Hệ thống này mang lại độ an toàn tổng thể tốt hơn, thường được sử dụng trên các mẫu xe máy có phân khối lớn hoặc các dòng xe máy cao cấp.

Theo ông Lê Tiên Phong - Giám đốc Quốc gia của Tổ chức AIP Foundation tại Việt Nam - chia sẻ: Trên thế giới, phanh ABS chỉ lắp cho các loại xe từ 125cc trở lên, nhưng với dự án nghiên cứu này, hy vọng các số liệu nghiên cứu có thể thúc đẩy Chính phủ ban hành quy định lắp phanh ABS cho xe từ 50cc tại Việt Nam.

Hợp tác liên ngành thúc đẩy ban hành quy định sử dụng phanh ABS

Trong mười năm qua, Chính phủ Việt Nam đã nỗ lực không ngừng trong việc giảm thiểu số ca tử vong do tai nạn giao thông (từ hơn 11.000 xuống còn khoảng 8.000 ca mỗi năm). Chiến lược Quốc gia về Bảo đảm Trật tự, An toàn Giao thông đường bộ giai đoạn 2021–2030 (gọi tắt là Chiến lược Quốc gia) được ban hành vào tháng 12/2020 và Kế hoạch hành động của Bộ Giao thông Vận tải, công bố vào tháng 3/2021, đã ghi nhận ABS là một trong những giải pháp nâng cao an toàn giao thông và đặt mục tiêu ban hành quy định về ABS (và/hoặc CBS) tại Việt Nam.

Theo con số nghiên cứu do hãng Bosch (đang sản xuất phanh ABS tiêu chuẩn) cung cấp, phanh ABS có hiệu quả ngăn ngừa 25% các vụ tai nạn dành cho xe máy trên thế giới. Riêng tại Thuỵ Điển giảm 34%, tại Ấn Độ giảm 33%, tại Tây Ban Nha giảm 29%, tại Hoa Kỳ giảm 22% các vụ tai tai nạn có thể dẫn đến thương vong trên bất kỳ điều kiện và hoàn cảnh nào.

Dự án Nghiên cứu và truyền thông nâng cao nhận thức nhằm hỗ trợ việc xây dựng Bộ Quy chuẩn bắt buộc về Hệ thống chống bó cứng phanh dành cho xe máy (M-ABS) tại Việt Nam là một sáng kiến kéo dài nhiều năm, bắt đầu thực hiện từ tháng 11/2023 tới tháng 10/2026.

Tại Việt Nam, phanh ABS đã được trang bị trên một số dòng xe máy cao cấp. Tuy nhiên, mục tiêu của dự án nhằm đánh giá mức độ hiệu quả của công nghệ chống bó cứng phanh dành cho xe máy (M-ABS) trong việc giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông đường bộ và hỗ trợ thúc đẩy áp dụng bộ quy chuẩn rộng rãi cho thiết bị này tại Việt Nam. Thông qua quá trình nghiên cứu, kết nối với các bên liên quan và nâng cao nhận thức cộng đồng, dự án hướng đến nỗ lực thúc đẩy chính sách dựa trên các cơ sở bằng chứng để đưa việc trang bị hệ thống ABS trở thành yêu cầu bắt buộc dành cho xe máy mới.

Thông qua những nỗ lực phối hợp liên ngành, sáng kiến trọng tâm hướng tới việc thực hiện ba mục tiêu chính: Nghiên cứu tác động của công nghệ ABS dành cho xe máy trong việc giảm thiểu tỷ lệ tai nạn và tử vong giao thông; Nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích của hệ thống ABS và khuyến khích sử dụng thông qua các chiến dịch truyền thông toàn quốc; Thúc đẩy sự tham gia của các cơ quan chính phủ và các chuyên gia kỹ thuật trong quá trình thảo luận chính sách và nâng cao các tiêu chuẩn an toàn cho phương tiện xe hai bánh gắn máy.

“Sự kiện này là bước ngoặt quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của người dân và các nhà hoạch định chính sách về lợi ích của công nghệ ABS dành cho xe máy trong nỗ lực giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông và bảo vệ sự an toàn của người điều khiển xe máy”, ông Lê Tiên Phong - Giám đốc Quốc gia, Tổ chức AIP Foundation tại Việt Nam, chia sẻ. “Chúng tôi cam kết thúc đẩy sự hợp tác cùng Tổ chức GHAI trong nỗ lực thực hiện hóa các giải pháp di chuyển an toàn hơn cho người tham gia giao thông thông qua vận động việc áp dụng quy chuẩn bắt buộc cho hệ thống M-ABS tại Việt Nam”.