Xung đột Nga - Ukraine khiến nhiều hãng sản xuất ô tô lớn bất an

 

Hiện tại, Nga đang là một trong những nhà cung cấp kim loại lớn nhất thế giới, bao gồm palladium và niken. Đây là những vật liệu được sử dụng phổ biến trong ngành sản xuất ô tô thế giới. Cụ thể: Nga là nhà cung cấp lớn thứ ba thế giới về niken được sử dụng trong pin lithium-ion. Nước này cũng cung cấp 40% palladium, nguyên liệu quan trọng trong bộ chuyển đổi xúc tác trên các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch như xăng, dầu.

 

Vì thế, nếu Tổng thống Vladimir Putin trả đũa phương Tây bằng cách cắt nguồn cung cấp palladium, thì có thể khiến ngành công nghiệp sản xuất ô tô thế giới bị đình trệ. Theo nhà phân tích Sam Insights chuyền về ô tô, khi đó, các hãng sản xuất ô tô sẽ phải tìm nguồn cung thay thế hoặc sẽ không thể chế tạo xe sử dụng động cơ đốt trong. Bằng chứng là dù Nam Phi và Zimbabwe cũng sản xuất và cung cấp một lượng đáng kể palladium, song giá kim loại hiếm này đã tăng chóng mặt, lên mức 2.400 USD/ounce vào ngày 24/2/2022 khi căng thẳng Nga - Ukraine leo thang. Trong khi vào giữa tháng 12/2021, giá palladium đã giảm về mức 1.600 USD/ounce.

 

Bên cạnh đó, nguồn cung niken bị hạn chế có thể khiến quá trình sản xuất pin cho dòng xe điện bị ảnh hưởng. Đó sẽ là đòn giáng mạnh vào mục tiêu mà Chính quyền Tổng thống Joe Biden theo đuổi. Đó là xe điện chiếm 50% tổng số xe mới bán ra vào năm 2030. Bởi dù Indonesia và Philippines là hai nguồn cung niken lớn nhất thế giới, nhưng việc gián đoạn nguồn cung niken từ Nga do chịu tác động từ các lệnh trừng phạt của Mỹ và Phương Tây có thể khiến giá kim loại này tăng lên. Điều đó có thể khiến các nhà sản xuất ô tô toàn cầu phải đối mặt với những thách thức tương tự với palladium.

 

 

Hậu quả là giá thành sản xuất ô tô sẽ đội lên khiến chi phí để mua ô tô mới tăng trung bình khoảng 150 USD/xe và hơn 200 USD/xe với các mẫu xe SUV, xe bán tải và siêu xe thể thao. Thực trạng này đặt các nhà sản xuất trước quyết định khó khăn: Chuyển chi phí tăng thêm cho người dùng trong bối cảnh giá xe mới đang ở mức kỷ lục (45.000 USD vào tháng 1/2022) hay chấp nhận cắt giảm lợi nhuận kỳ vọng để bù chi phí.

 

Không chỉ có vậy, Nga đang sở hữu nhiều cơ sở sản xuất lớn, bao gồm cả nhà máy ô tô của các tập đoàn, công ty nước ngoài như Stellantis, Volkswagen và Toyota. Trong khi đó, 1/4 bộ phận sử dụng trong xe hơi sản xuất tại Nga đến từ nước ngoài, bao gồm cả Mỹ. Vì thế, các lệnh trừng phạt của Washington và nhiều nước Phương Tây áp đặt lên Nga khiến các nhà máy sản xuất ô tô tại quốc gia này phải đối mặt với nhiều khó khăn.

 

Theo đó, Tập đoàn Gaz cho biết sẽ phải ngừng sản xuất khi các lệnh trừng phạt được thực thi. Trong khi đó, nhà sản xuất xe thương mại hạng nhẹ và hạng trung, xe buýt và linh kiện ô tô này không chỉ sản xuất ô tô cho thị trường Nga mà còn xuất khẩu ra thị trường thế giới.

 

Một số nhà sản xuất ô tô nước ngoài có sự hiện diện lớn không gian hậu Liên Xô và quan hệ đối tác với các công ty trong nước của Nga như Stellantis được thành lập dựa trên sự hợp nhất của Fiat Chrysler Automobile và PSA Group cũng không tránh khởi bị ảnh hưởng. Trước khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, Stellantis đã tăng cường sản xuất xe tải và các loại xe khác tại nhà máy bên ngoài Moscow để xuất khẩu sang phương Tây. Vì thế, việc Nga tấn công Ukraine được cho là sẽ làm thay đổi tất cả. Giám đốc điều hành Carlos Tavares cho biết: Stellantis có thể phải cân nhắc lại chiến lược trên. Nếu không thể cung cấp được nguyên vật liệu cho nhà máy, Stellantis phải chuyển các mẫu xe sang các nhà máy khác để sản xuất hoặc phải giới hạn số lượng.

 

 

Volkswagen cũng thừa nhận mức độ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của hãng tại Nga không hề nhỏ. Trong khi đó, AvtoVaz - công ty mua lại cổ phần của General Motors - cho biết đang tìm kiếm sự thay thế các nguồn cung cấp như chất bán dẫn, song chưa thể đánh giá hết tác động của cuộc khủng hoảng đến hoạt động của hãng.

 

Còn quá sớm để xác định mức độ ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng Ukraine với ngành công nghiệp sản xuất ô tô. Song, trong sự mong manh của chuỗi cung ứng ô tô do chịu tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19, lo lắng của các nhà sản xuất hoàn toàn có cơ sở. Điều lý giải vì sao Joe Phillippi - người đứng đầu AutoTrends Consulting - lại đưa ra nhận định: "Cuộc khủng hoảng này sẽ tác động đến các nhà sản xuất ô tô châu Âu và châu Á".