Những thắc mắc liên quan đến bình cứu hoả trên xe
Bắt đầu từ ngày 6/1/2016, Thông tư số 57 của Bộ Công an hướng dẫn về trang bị phương tiện phòng cháy và chữa cháy đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ có hiệu lực thi hành. Tuy nhiên đến thời điểm này, vẫn còn nhiều câu hỏi thắc mắc liên quan đến chủng loại cũng như vị trí đặt bình cứu hoá sao cho an toàn.
Bình cứu hoả đạt chuẩn ?
Điểm lưu ý đầu tiên là các loại xe du lịch từ 4 - 9 chỗ bắt buộc phải có một bình cứu hỏa, thuộc một trong những chủng loại sau: bình bột dưới 4kg, bình bọt dưới 5L, bình nước với chất phụ gia chữa cháy dưới 5L hoặc bình khí CO2 chữa cháy dưới 4kg.
Khi tìm mua bình chữa cháy trang bị trên xe, mọi người có thể căn cứ vào đó để mua đúng chủng loại và kích cỡ, tránh việc mua các bình lớn quá, không thuận tiện cho việc bố trí trong xe (nhất là những mẫu xe cỡ nhỏ). Với các bình cứu hỏa, dù là loại bằng bột, chất lỏng hay khí, nên mua loại có tem chứng nhận kiểm định của các cơ quan chức năng để tránh việc sử dụng phải bình không đủ chất lượng, không đúng tiêu chuẩn cũng như tiếp tay cho hàng nhập lậu.
Trên thân bình cứu hỏa hoặc tem của nhà nhập khẩu sẽ ghi đầy đủ các thông tin về chất liệu chống cháy; ví dụ các kí hiệu ABC hoặc BC (A chữa các đám cháy chất rắn như gỗ, giấy carton, nhựa, B chữa các đám cháy chất lỏng như xăng dầu, cồn, C chữa các đám cháy chất khí như: gas, LPG). Đối với ôtô, nếu được lựa chọn thì loại bình có kí hiệu ABC là tốt nhất.
Ngoài ra căn cứ vào các quy định trên, một số bình chữa cháy loại nhỏ phù hợp với người tiêu dùng để trong khi xe khi có kích thước nhỏ gọn, dễ bố trí. Các bình loại này có tên Fire Stop, Mini Foam… với giá tiền từ 50.000 - 120.000 đồng (tùy dung tích) với đủ các loại chất chữa cháy như khí CO2, bột… Các bình cứu hỏa có dung tích 500ml sẽ có thời gian xịt chữa cháy từ 5-8 giây, các bình dung tích lớn hơn sẽ có thời gian dài hơn.
Được biết, tại Việt Nam không hiếm trường hợp mua bình cứu hoả không đạt chuẩn đã xảy ra những tai nạn đáng tiếc (bình cứu hoả phát nổ).
Vị trí đặt bình cứu hoả ?
Với việc một số dòng xe không được thiết kế vị trí có sẵn cho việc đặt bình cứu hoả. Người sử dụng phải tính toán vị trí đặt bình sao cho không ảnh hưởng tới tầm quan sát, không vướng víu trong khi điều khiển xe cũng như có thể thao tác nhanh nhất khi xảy ra hoả hoạn.
Hầu hết các bình cứu hỏa dành cho ôtô đều có khuyến cáo đặt ở nơi thoáng mát, nhiệt độ không quá 50 - 55 oC; do đó, khi đặt bình cứu hỏa trên ôtô, cần tránh không đặt bình ở những nơi ánh nắng chiếu trực tiếp như khu vực táp-lô, khay để đồ dưới kính hậu (xe hatchback), cột A... bởi vào mùa hè khi nhiệt độ lên cao (có lúc tới 70oC ở trong xe) sẽ làm tăng nguy cơ nổ bình cứu hỏa.
Vị trí tốt nhất dành cho chiếc bình cứu hỏa là ở dưới gầm ghế, dưới chân hành khách phía trước; hoặc hốc để đồ trên cánh cửa. Điểm cốt lõi là phải đặt bình chữa cháy ở vị trí gần với người lái để thuận tiện khi có sự cố xảy ra; tuyệt đối không để bình chữa cháy trong tầm tay trẻ nhỏ để tránh bất trắc.
Một số vị trí đặt bình chữa cháy trên xe:
Ngoài ra cũng cần lưu ý là tùy từng loại bình cứu hỏa (dạng bột hay dạng khí) sẽ có thời gian sử dụng khác nhau do đó cần lưu ý để luôn đảm bảo rằng bình cứu hỏa trong xe luôn trong tình trạng tốt nhất (thường đối với bình cứu hỏa dạng bột loại 1kg có thể tới 5 năm, đối với bình khí CO2 thì phụ thuộc vào lượng khí bên trong - đo bằng cách cân bình).
Cách sử dụng ?
Do bình cứu hỏa mini dành cho ôtô du lịch dưới 10 chỗ đa số là loại dùng bột chữa cháy; do đó, trước khi sử dụng, cần lắc nhẹ để hỗn hợp khí đẩy và bột chống cháy được trộn đều, không bị vón cục và cần lưu ý một số điểm sau:
- Khi phun, phải đứng ở đầu hướng gió (cháy ngoài); đứng gần cửa xe (cháy trong).
- Khi phun, phải phun liên tục, không ngắt quãng và phun đến khi đám cháy tắt hẳn mới ngừng phun.
- Khi dập các đám cháy chất lỏng như xăng, dầu, cồn…, cần phải phun chất chữa cháy bao phủ lên bề mặt cháy, tránh phun trực tiếp xuống chất lỏng đề phòng bị bắn ra ngoài, cháy to hơn.
- Khi phun, giữ bình ở tư thế thẳng đứng
Ngoài ra cũng cần lưu ý rằng các bình chữa cháy mini dành cho ôtô đạt hiệu quả tối ưu nhất là đối với đám cháy vừa bùng phát hoặc các đám cháy nhỏ. Đối với các đám cháy lớn (ví dụ cháy khoang động cơ, bình nhiên liệu…) không có cách nào khác là nhờ sự giúp đỡ từ những người xung quanh với đủ hoặc đội chữa cháy chuyên nghiệp.
Nhắc nhở, tuyên truyền, chưa xử phạt
Trong ngày đầu tiên, Thông tư 57 chính thức có hiệu lực, Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ (C66 - Bộ Công an) triển khai Thông tư 57. Các đơn vị nghiệp vụ C66 phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông dừng phương tiện để kiểm tra trang thiết bị phòng cháy và chữa cháy, tuyên truyền phổ biến pháp luật đối với lái xe ô tô từ 4 chỗ ngồi trở lên và ô tô vận chuyển chất dễ cháy, hàng nguy hiểm có ngay cơ cháy nổ cao và chưa tiến hành xử phạt. Cán bộ của đơn vị nghiệp vụ C66 sẽ trực tiếp kiểm tra các phương tiện PCCC được trang bị có phù hợp với từng loại xe hay không, vị trí đặt phương tiện PCCC…