Khó tiếp cận số liệu chính xác của thị trường xe hơi Trung Quốc
Các số liệu chính xác liên quan đến bán lẻ và tồn kho của thị trường xe hơi Trung Quốc rất khó tiếp cận và các nhà phân tích phải dùng những chiêu “độc” để tự kiểm tra tính đúng đắn của những số liệu được các hiệp hội và nhà sản xuất chính thức công bố.
Bỏ qua các bảng kê tính toán, Yankun Hou, một nhà phân tích thị trường xe hơi nổi tiếng của UBS AG, đã đếm số lượng xe đậu trong bãi tập kết của các nhà máy Toyota và BMW ở Trung Quốc trên ảnh vệ tinh được cung cấp bởi Google Maps để xác định chính xác số lượng tồn kho thực của các nhà sản xuất này.
Chuyên gia Scott Laprise của hãng phân tích CLSA Asia Pacific Markets nói rằng ông đóng vai một khách hàng và dùng điện thoại di động để ghi lại hoạt động bán lẻ tại các đại lý. Trong khi đó Jeremy Yeo của Mizuho Financial Group Inc. đã kiểm tra số lượng các đơn đặt hàng của nhà sản xuất phụ tùng xe hơi còn Erwin Sanft của BNP Paribas SA đã theo dõi số liệu điều tra từ hơn 70 đại lý trên toàn Trung Quốc.
Những hoạt động này sẽ giúp giải thích điều gì đang xảy ra ở Trung Quốc, nơi luôn giữ kín về số lượng xe đã được bán ra khỏi các đại lý trên toàn quốc. Các nhà đầu tư sẽ xem xét các số liệu đó để đánh giá tình hình kinh doanh và ra quyết định khi nào nên mua cổ phiếu của GM và VW dựa trên nhu cầu tại Trung Quốc.
“Khi bạn nhìn thấy sự thiếu sót của số liệu ở Trung Quốc, thật khó để biết về tình trạng thật sự của thị trường”, Mitsushige Akino, người đang quản lý những khối tài sản trị giá khoảng 500 triệu USD của hãng đầu tư Ichiyoshi Investment Management Co tại Tokyo, cho biết. “Khi không có đủ thông tin về thị trường, thì bạn sẽ không thể làm gì hơn là cắt giảm các khoản đầu tư”.
Ở một phạm vi rộng hơn, các nhà phân tích và các nhà kinh tế đã than phiền rằng những con số của Trung Quốc là không rõ ràng và những con số tăng trưởng của nước này có thể quá phóng đại. Đối với thị trường xe hơi, sự than phiền là ở chỗ không giống như Mỹ, Đức và Nhật Bản, Trung Quốc không công bố những số liệu về đăng ký xe tư. Những số liệu đăng ký có tính chính xác cao được tập hợp bởi cảnh sát Trung Quốc và bao gồm cả độ tuổi, giới tính, mã bưu điện và mẫu xe cụ thể.
Tồn kho đang gia tăng
Gần đây, việc thiếu những số liệu bán lẻ xe hơi và tồn kho đã khiến bức tranh về nhu cầu xe hơi tại Trung Quốc trở nên méo mó. Các nhà sản xuất đang công bố số lượng xe giao tới các đại lý đang tốt hơn mong đợi trong khi nhóm các nhà phân phối lại nói rằng họ đang ế xưng ế xỉa và xe đang chất đống trong các showroom.
Việc công bố những số liệu đăng ký xe mới có thể cho phép các nhà sản xuất điều chỉnh một cách tốt hơn để đáp ứng được sức tiêu thụ, tránh cung vượt quá cầu khi nhu cầu đang giảm hiện nay. Lượng xe đăng ký mới chính là thước đo chuẩn xác nhất về sự tăng trưởng thực tế của thị trường.
Các nhà sản xuất đã cố gắng tiếp cận những số liệu này trước đó. Năm 2008, một lãnh đạo đại diện cho các nhà sản xuất xe hơi đã đưa kiến nghị được tiếp cận những thông tin về đăng ký xe mới hàng tháng. Và sau những cuộc lobby tốn kém, họ đã nhận được số liệu này chỉ một năm sau đó.
Nhưng các nhà đầu tư và phân tích vẫn phải dựa vào số liệu được công bố từ Hiệp hội các nhà sản xuất xe hơi Trung Quốc. Tổ chức này cung cấp số liệu hàng tháng về lượng xe được chuyển tới các đại lý chứ không phải lượng xe bán cho khách hàng.
Số liệu về giá cũng mờ ảo
Không chỉ đếm số lượng xe đang trở nên khó khăn. Ủy ban cải cách và phát triển quốc gia, nhà hoạch định chính sách kinh tế tối cao của Trung Quốc, theo dõi giá bán lẻ trung bình hàng tháng nhưng không theo dõi số lượng xe được bán ra theo từng thành phố và theo từng model.
Các tổ chức khác bao gồm Hiệp hội các đại lý xe hơi Trung Quốc, đưa ra các số liệu rời rạc về lượng tiêu thụ xe đã qua sử dụng và lượng tồn kho. Tổ chức này đại diện cho 2.100 nhóm đại lý, một phần của khoảng 60.000 đại lý xe hơi tại Trung Quốc. Một tổ chức công nghiệp khác như Hiệp hội xe du lịch Trung Quốc công bố các số liệu hàng tháng dựa trên các đợt điều tra từ các thành viên của nó. Để bổ sung sự thiếu về dữ liệu giá, các website như cheshi.com đã lấy số liệu giảm giá và các khoản khuyến mãi của các đại lý dựa trên những phiếu thăm dò từ các nhà phân phối.
Cách làm này khiến các nhà đầu tư và phân tích không thể nào đánh giá một cách chính xác về quy mô thực của thị trường xe hơi Trung Quốc. So sánh với Mỹ, nơi các nhà nghiên cứu công nghiệp như Autodata Corp. cung cấp số liệu hàng tháng về kết quả bán lẻ từ các nhà sản xuất riêng biệt, các mức giảm giá và 20 chiêc xe bán chạy nhất. Hiệp hội các nhà sản xuất xe hơi châu Âu tập hợp các số liệu về đăng ký xe và sản lượng từ 27 quốc gia thành viên của EU cùng Thụy Sĩ, Na Uy và Iceland. Tại Nhật Bản, Hiệp hội các đại lý xe hơi Nhật Bản công bố lượng tiêu thụ xe mới hàng tháng theo các nhãn hiệu và loại xe trong khi Hiệp hội các nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản cung cấp số liệu liên quan đến sản xuất và xuất khẩu.
Việc thiếu sót những số liệu tin cậy và thấu đáo có nghĩa các nhà phân tích phụ trách theo dõi thị trường xe hơi Trung Quốc đang phải vận hết sức sáng tạo để đưa ra những con số gần đúng nhất và cung cấp một cái nhìn về triển vọng của thị trường xe hơi nước này. Các chiêu độc kể trên là cực chẳng đã khi chính quyền và các nhà sản xuất đang cố gắng che giấu một điều gì đó liên quan đến thị trường xe hơi cũng như cả nền kinh tế Trung Quốc.