Những điều cần biết về cách lắp đặt động cơ ôtô
Trên ôtô, động cơ được lắp đặt rất khác nhau: có loại lắp động cơ dọc theo phương chuyển động; có loại lắp động cơ nằm ngang, thẳng góc với phương chuyển động, có loại dùng trục các-đăng dẫn động cầu sau; có loại lại dẫn động trực tiếp.
Động cơ là nguồn động lực của ôtô vì vậy phương án lắp đặt động cơ liên quan đến hệ thống truyền lực của ôtô bao gồm các cơ cấu truyền mô-men chủ động của động cơ, từ động cơ tới bánh xe chủ động; cơ cấu thay đổi chiều quay của bánh xe (để thực hiện việc tiến hay lùi xe) và thay đổi tốc độ di chuyển của ôtô. Hệ thống truyền lực được phân loại theo nhiều phương án.
Thứ nhất là phân loại theo hình thức truyền mô-men chủ động, gồm có hệ truyền lực cơ khí; hệ truyền lực cơ khí thủy lực; hệ truyền lực điện tử và hệ truyền lực liên hợp cơ khí – thủy lực - điện tử.
Thứ hai là phân loại theo đặc điểm thay đổi tỷ số truyền động thành các loại: tỷ số truyền động có cấp (thường gọi là số) từ 4, 5, 6 số tiến và 1 số lùi và tỷ số truyền động vô cấp có tỷ số truyền động thay đổi liên tục tùy thuộc vào chế độ làm việc của động cơ.
Cuối cùng là phân loại theo phương pháp điều khiển thay đổi tốc độ thành 2 loại: điều khiển bằng cần số (thường gọi là số tay, số sàn MT) và điều khiển bằng số tự động AT. Trong hệ thống truyền lực, động cơ lắp dọc hay lắp ngang ảnh hưởng trực tiếp đến cơ cấu truyền lực và phân bố tải trọng tĩnh và tải trọng động của ôtô.
Động cơ lắp dọc phía đầu xe hoặc lắp dọc phía đuôi xe truyền lực trực tiếp tới cầu chủ động là cầu trước hoặc cầu sau.
Động cơ lắp dọc phía đầu xe truyền động gián tiếp qua trục các đăng, hộp phân phối tới các cầu chủ động hiện đang là phương án bố trí động cơ chủ yếu.
Động cơ lắp ngang chỉ có phương án đặt ngang phía đầu xe và truyền động trực tiếp.
Hệ số phân bố tải trọng khi xe không tải và khi xe đầy tải Gk/Gđt của các loại xe lắp động cơ dọc và ngang thống kê trong bảng sau:
Kiểu lắp động cơ trên hệ thống truyền lực
|
Hệ số phân bố tải trọng Gk/Gđt trên cầu trước và cầu sau
|
|
Khi không tải
|
Khi đầy tải
|
|
Động cơ đặt trước, cầu sau chủ động
|
55/45
|
50/50
|
Động cơ đặt trước, dẫn động trực tiếp
|
60/40
|
55/45
|
Động cơ đặt sau, truyền động trực tiếp
|
40/60
|
50/50
|
Hiện nay, các loại xe du lịch đang có xu hướng lắp đặt động cơ phía trước dẫn động trực tiếp còn các loại xe phổ thông, nhất là xe tải đều dùng phương án lắp động cơ phía trước, truyền động gián tiếp qua trục các đăng và hộp phân phối.