Các trạm thu phí sắp mở có mức quá cao?
Mức thu phí dự kiến tại các trạm BOT đặt ở các đoạn mở rộng cài trên Quốc lộ 1 được cho là bất hợp lý bởi cao ngang với mức bình quân trên các đoạn đường cao tốc.
Trong cuộc họp ngày 2/4, Thứ trưởng Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Hồng Trường, cho biết việc các nhà đầu tư BOT dự án mở rộng Quốc lộ 1 được thu phí với mức bằng 3,5 lần hiện tại là ở mức trung bình so với các nước. Theo ông Trường, năm 2010, các nước tính bình quân 5 cent/xe tiêu chuẩn - PCU/km, tức khoảng 1.000 đồng/PCU/km.
Tuy nhiên, trả lời báo Thanh niên, chuyên gia Nguyễn Xuân Thành (chương trình Giảng dạy kinh tế Fulbright), mức đảm bảo hoàn vốn 1.000 đồng/PCU/km với thời gian thu tối đa trong 25 năm là mức thu của thế giới đối với đường cao tốc. Trong khi đó Quốc lộ 1 mở rộng không phải tiêu chuẩn đường cao tốc, mức đầu tư và suất đầu tư thấp hơn rất nhiều. Như Bộ GTVT đã công bố, hầu hết các đoạn tuyến dựa trên cốt đường cũ, chỉ mở rộng từ 2 làn xe sang 4 làn cơ giới, thậm chí có dự án chỉ là cải tạo, nâng cấp mặt đường sẵn có.
Chưa kể mỗi đoạn dự kiến đặt trạm thu phí BOT đều quá ngắn, khoảng 20 - 50 km, nên nếu theo mức thu gấp 3,5 lần hiện nay (thấp nhất khoảng 35.000 đồng/xe dưới 12 chỗ), tại một số dự án số tiền tính ra lên tới 1.200 đồng/PCU/km (trong khi cao tốc Sài Gòn - Trung Lương hiện là 1.000 đồng/PCU/km).
Ngoài ra, ông Thành cho rằng cần công khai việc nhà đầu tư có bao nhiêu vốn và vay bao nhiêu. Đồng thời cơ quan quản lý phải đảm bảo suất đầu tư hợp lý cho các nhà đầu tư, nhưng dựa trên vốn chủ sở hữu chứ không phải vốn vay.
