700 xe Morning và Matiz dạng van nằm kho 2 năm sắp được giải thoát

Trong gần 2 năm qua, 720 chiếc xe nhỏ hiệu Daewoo Matiz và Kia Morning phần lớn vẫn nằm phủ bụi trong kho của 36 doanh nghiệp do những tranh cãi truy thu thuế với cơ quan hải quan, chỉ có 26 xe là đang lưu hành do được mở tờ khai hải quan từ ngày 10/10/2009. Tổng cục Hải quan từng khẳng định: Xe Matiz và Kia Morning mà một số doanh nghiệp nhập khẩu không phải là xe tải van như khai báo, mà là xe chở người và thuộc nhóm phải chịu đủ thuế như các xe dưới 10 chỗ khác. Nghĩa là những chiếc xe này không được hưởng mức thuế nhập ưu đãi cho xe tải.

Tranh cãi kéo dài khiến phần lớn số xe trên vẫn nằm phủ bụi trong kho từ năm 2010 đến nay, nhiều doanh nghiệp hiện đã không còn hoạt động và không thể thanh lý tài sản do xe chưa được mở tờ khai hải quan. Hơn nữa các xe này cũng đã quá cũ, thiếu bảo quản dẫn đến giá trị thị trường bị giảm đi rất nhiều.

Thanh tra Chính phủ kết luận những tranh cãi liên quan đến dòng xe van nhập khẩu do các tiêu chuẩn của Việt Nam còn sơ sài. Vì thế, doanh nghiệp đã lợi dụng sơ hở này để trốn thuế. Mặt khác, Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan cũng chưa làm tốt việc phân loại hàng hóa theo quy định, thiếu nhất quán khiến doanh nghiệp không thuận. Ngoài ra, vụ việc tranh cãi kéo dài cũng còn có trách nhiệm của các bộ ngành như Khoa học và Công nghệ, Giao thông Vận tải, Tài chính, Cục Đăng kiểm.

 

Để kết thúc vụ việc, Thanh tra Chính phủ kiến nghị với Thủ tướng hướng giải quyết sẽ không truy thu với các xe còn tồn kho và đồng ý cho hoàn thành thủ tục hải quan với tờ khai như xe tải, trong đó cũng áp dụng cả với 26 xe đã mở tờ khai hải quan từ ngày 10/10/2009 (của Công ty cổ phần ôtô Tây Bắc). Riêng với những xe được nhập về trước ngày 8/11/2010, nếu đã hoàn thành thủ tục hải quan và đăng ký lưu hành, người sử dụng phải chịu trách nhiệm nếu hoán cải từ xe van thành xe chở người.

 

Như vậy, nếu đề nghị của Thanh tra Chính phủ được chấp thuận, số xe còn tồn đọng sẽ thoát án truy thu 34 tỷ đồng, chủ yếu là thuế tiêu thụ đặc biệt. Tuy nhiên, theo giá thị trường sau khoảng 2 năm bỏ không, lô xe này đã mất giá ít nhất 30%, ước tính doanh nghiệp thiệt hại khoảng 40 tỷ đồng (tạm tính mỗi xe giảm 50-60 triệu đồng).

 

Đáng nói là trong cùng lúc đó, xe Spark van sản xuất trong nước vẫn được lưu hành bình thường. Đó mới là điều bất bình thường nhất ở trong vụ việc này, chứ không phải sự trái ngược về quan điểm giữa các cơ quan quản lý.