E5 ơi! Hãy vững niềm tin!
Đầu tháng 7 vừa qua, chính phủ vừa thông báo lộ trình thực hiện quyết định 53/QĐ-TT về sử dụng nhiên liệu sinh học (NLSH): Đến ngày 1/12/2014 này, NLSH, cụ thể là xăng sinh học E5 sẽ được bán rộng rãi tại 7 tỉnh, thành phố lớn ( Hà Nội, Tp.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ngãi và Bà Rịa Vũng Tàu). Thông tin này đã làm bùng nổ dư luận nhiều chiều về số phận xăng sinh học E5.
Đây là một tin vui hay buồn còn tùy thuộc vào quá nhiều yếu tố. Vì cứ nhớ lại cái ngày 15/9/2008 – ngày đầu tiên xăng sinh học E5 ra mắt, được bán tại 2 cây xăng 17 Thái Thịnh và 148 Hoàng Quốc Việt ở Thủ đô Hà Nội đã được chào đón hồ hởi, gây một không khí náo nức khó tả..Nhưng rồi “niềm vui ngắn chẳng tày gang”, chỉ 6 ngày sau khi “ trống giong, cờ mở”, ngày 20/9/2008 Bộ Công Thương vội vã ra lệnh tạm ngừng bán E5 với lý do thật khó hiểu (có lẽ chỉ những người trong cuộc mới hiểu vì sao nên vậy!). Và rồi, lại phải mất đến hai năm sau, đến tháng 8/2010, xăng E5 mới “ tái xuất giang hồ” tại 12 cây xăng của một số thành phố lớn với một sản lượng nhỏ đến khó tin và trong niềm nghi hoặc của người tiêu dùng về duyên phận NLSH. E5 sống lay lắt qua ngày do hệ lụy đổ vỡ của các nhà máy sản xuất NLSH. Nhà máy NLSH Đại Tân (Quảng Nam) phá sản, Nhà máy NLSH Tam Nông (Phú Thọ) ngừng triển khai, đắp chiếu nằm chờ, nhà máy NLSH Bình phước bị rút vốn tháo chạy, nhà máy Dung Quất, Hòa Phú…sản xuất cầm chừng…
Vì thế cho nên cái tin đến cuối năm 2014 này, NLSH lại “ vùng lên” có mặt trên diện rộng tại gần 300/13.000 cây xăng của 7 tỉnh thành phố lớn lại đã làm bùng nổ dư luận nhiều chiều về số phận xăng sinh học E5. Tuy vậy, điều đáng mừng vui và thán phục là tỉnh Quảng Ngãi đã xung phong đi đầu, đi trước thời gian 3 tháng : từ 1-9-2014, Quảng Ngãi sẽ bán xăng sinh học E5 trên phạm vi 150 cây xăng của toàn tỉnh!
Đây thực sự là một tin vui, là kết quả thể hiện nỗ lực thực hiện Đề án NLSH đi đúng tiến độ, đưa E5 lên đúng tầm cao, phục vụ tốt cho người tiêu dùng, cho xã hội…Có lẽ, những ai yêu NLSH vẫn phải mừng hô to “ cố lên Quảng Ngãi ơi, cố lên!” để cổ vũ cho người trong cuộc và xóa bỏ tâm lý ngập ngừng sử dụng E5 của công chúng.
Sở dĩ phải hô to “ Cố lên Quảng Ngãi! Tiến lên E5 ơi!” bởi vì, nếu tỉnh táo nhìn lại thân phận chìm nổi của NLSH trong thời gian gần 10 năm qua, phải thừa nhận rằng: tầm nhận thức và việc thi hành Đề án NLSH đã diễn ra quá chậm chạp, ì ạch. Đề án NLSH được ban hành ngày 20/11/2007 theo quyết định 177/2007/QĐ-TT về chương trình áp dụng NLSH. Theo lộ trình của QĐ số 53, mãi đến 1/12/2014, NLSH mới được sử dụng thí điểm ở 8 thành phố lớn. Và rồi đến 1/12/2015, E5 mới được sử dụng trên toàn quốc. Còn E10 thì lại phải chờ đến 1/12/2016 mới chào đời!
Để việc sử dụng NLSH rộng khắp “ vì một hành tinh xanh” như nhiều nước trên thế giới và trong khu vực. Và để thực hiện được đúng lộ trình của QĐ số 53/2012/QĐ-TT, ngoài việc đẩy mạnh việc tuyên truyền, quảng bá về lợi ích sử dụng NLSH, thiết nghĩ các nhà quản lý chuyên ngành và các bộ, ngành chủ quản cần rút kinh nghiệm, tuyệt đối không để xảy ra những việc đã từng làm hại “ uy tín” của NLSH như:
- Dùng xăng có trị số ốc tan thấp hơn RON 92; dùng cồn Ethanol có độ tinh khiết thấp hơn 99,95%, để pha chế loại xăng sinh học E5, E10 giả hiệu, kém chất lượng để trục lợi.
- Dùng các loại dầu chế biến từ mỡ cá basa, dầu dừa không theo đúng quy trình ester hóa để chế biến NLSH Biodiesel B5, B10…
Những loại NLSH rởm E5, B5 vừa qua đã gây tổn hại cho người tiêu dùng (làm chết máy, cháy xe…) ảnh hưởng đến niềm tin đối với NLSH, gây khó cho tiến trình của dự án NLSH.
Xét về tâm lý người tiêu dùng, hai yếu tố chất lượng và giá cả là vô cùng quan trọng để tạo niềm tin cho người tiêu dùng sử dụng NLSH và là cơ sở rất quan trọng để phát triển thị trường NLSH ở nước ta.
Còn về phía các nhà quản lý và điều hành chính sách phát triển nền công nghiệp NLSH cũng cần nhìn lại quá khứ. Không thể thờ ơ và buông thả, buông xuôi, không thể để xảy ra những việc đáng buồn, đừng để những doanh nghiệp sản xuất NLSH lâm vào thế phải ngừng sản xuất, đứng bên bờ vực phá sản như nhà máy Đại Tân Quảng Nam hoặc đắp chiếu nằm im như nhà máy Tam Nông Phú Thọ…
Và có lẽ đã đến thời điểm khẩn cấp, bức thiết để các Bộ liên ngành phải đệ trình, kiến nghị Chính phủ mạnh tay ra quyết định cưỡng chế sử dụng NLSH vì mục đích cao cả của đất nước, vì “ một hành tinh xanh” như ta thường mơ ước. Bởi vì trong ngành GTVT nước ta không thiếu gì những đề án phải quyết định cưỡng chế quyết liệt mới thành công mỹ mãn như chuyện:
- Cấm sử dụng xăng pha chì và loại bỏ những dòng xăng xấu có trị số ốc tan thấp hơn RON83.
- Chuyện bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm đúng chuẩn khi đi mô tô xe máy…
Và gần đây nhất là việc chống xe quá khổ, quá tải…
Vì vậy cho nên đến cuối năm nay, E5 lại có mặt trên nhiều tỉnh thành và sẽ có mặt trên toàn quốc chắc chắn sẽ là một tin vui.
E5 ơi! Hãy vững niềm tin!